NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT KHI THAY DÂY ĐÀN | SAY GUITAR

NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT KHI THAY DÂY ĐÀN | SAY GUITAR

Khi nào nên thay dây đàn?  

Thời điểm bạn thay dây đàn phụ thuộc vào thời lượng chơi đàn, phong cách chơi đàn (ví dụ: fingerstyle hay picking style), bạn chăm sóc dây đàn ra sao (lau dây sau khi chơi, có dùng các dung dịch hỗ trợ tuổi thọ dây đàn ko). Câu trả lời ngắn gọn nhất là: bạn nên thay dây sau 15-30 giờ chơi đàn (hơi khó khăn với điều kiện kinh tế Việt Nam nhỉ !)

Lý do: Khi chơi đàn, dây đàn sẽ bị dính bụi bẩn, mồ hôi từ tay người chơi. Điều này ảnh đến các vấn đề :

- Độ rung (đàn hồi):

của dây đàn(quyết định độ ngân, độ vang, độ… thẩm mĩ của tiếng đàn)

 - Các vấn đề liên quan đến tuning

(dây mau bị phô trong quá trình chơi) Bụi bẩn và mồ hôi thấm qua các vòng cuốn của dây đàn (trên bè mặt dây) và ngấm sâu vào trong lõi dây, gây ra sự ăn mòn. Chơi đàn trong tình trạng tay bẩn hoặc nhiều mồ hôi, là cách “tốt và hiệu quả nhất” để … giảm tuổi thọ dây đàn của bạn Do đó hãy lau dây đàn cẩn thận sau mỗi lần chơi đàn, cả mặt trên và mặt dưới để tăng tuổi thọ dây đàn của bạn.(đặc biệt với dây kim loại).

Thay dây nylon vào đàn dây sắt – điều không thể!

 Lướt qua 1 vài topic trên forum, nhiều bạn băn khoăn khi mua đàn acoustic dây sắt về chơi bị đau tay, muốn thay dây nylon vào có được không.Câu trả lời rất ngắn gọn là không.

Lý do:

- Nut (lược đàn):

là vị trí ở đầu cần  hay có thể gọi là phím 0. Do bán kính của dây nylon và dây kim loại khác nhau, nên lắp vào là hoàn toàn…. không khớp. Hiện tượng liên quan và xảy ra là tiếng đàn bị rè, ko kêu đúng nốt .

- Saddle (ngựa đàn):

ngựa đàn của đàn dây sắt và đàn nylon có cấu tạo hoàn toàn khác nhau. Đàn acoustic (theo đúng tiêu chuẩn) có 1 bộ phận là Bridge pin ( tạm dịch là ghim ngựa – mấy cục  tròn để giữ dây đàn). Dây kim loại qui chuẩn được làm 1 đầu tròn, bộ phận này có tác dụng ghim dây đàn lại. Cấu tạo của dây nylon qui chuẩn là gá và buộc vào ngựa đàn, chứ không dùng đến bộ phận ghim, cho nên ko thể mắc dây nylon vào 1 cây acoustic steel.

- Bộ phận tune đàn (khoá):

cấu tạo khác nhau. Khoá đàn cho dây sắt thường là bé, do dây kim loại có khả năng căng rất cao, nên số vòng cuốn dây không cần nhiều. Ngược lại dây nylon độ căng không cao như dây kim loại, nên khoá thường to và quấn được nhiều vòng dây.

Tóm lại: Những phân tích trên khá quan trọng đối với người mới tiếp xúc với đàn guitar: để gắn dây nylon vào đàn, bạn cần mua 1 cây đàn… tiêu chuẩn để lắp dây nylon 

Lắp dây kim loại vào đàn nylon – đừng dại dột

 Ngược lại với vấn đề ở câu hỏi trên, nhiều bạn chơi đàn nylon lại có thắc mắc là “dây sắt tiếng hay hơn dây nylon, hay mình lắp dây sắt vào đàn nylon nhỉ???” Trả lời ngắn gọn: đừng dại dột trừ khi bạn muốn sớm đưa cây đàn của mình đến… xưởng gia công đồ gỗ, hoặc … làm củi cho lò sưởi. Đàn để lắp dây nylon được thiết kế hoàn toàn khác so với đàn lắp dây sắt. Có được âm thanh hoàn hảo nhất từ 1 cây đàn guitar là cả 1 quá trình nghiên cứu hàng trăm năm về sự cân bằng giữa lực căng và sự mềm dẻo (điều này đã được rất nhiều nhà vật lý nghiên cứu ). Dây nylon có lực căng ít hơn dây sắt, vì thế mặt đàn dây nylon được làm mỏng + các bộ phận như Nut (lược đàn) và ngựa đàn được làm bằng chất liệu mềm hơn đàn dây sắt rất nhiều, do yêu cầu tạo ra âm thanh sáng, độ ngân lâu, độ vang, âm lượng của đàn dây nylon.Lắp dây sắt lên đàn nylon là 1 cách “phá đàn” rất “hiệu quả”. Do có lực căng lớn, sau 1 thời gian lắp dây sắt lên, cần đàn của bạn sẽ… cong veo, ngựa đàn và lược đàn sẽ mòn 1 cách …tuyệt đối.Ngoài ra, ở đàn acoustic dây sắt, có 1 bộ phận gọi là truss rod(cái này khá nhiều bạn không để ý). Đó là 1 thanh kim loại được ăn sâu bên trong cần đàn, có tác dụng gia tăng khả năng chịu lực cho cần đàn, đồng thời điều chỉnh độ cong thẳng của cần đàn theo ý thích (bằng cách vặn bằng vít lục lăng). Bộ phận này hoàn toàn không có ở đàn dây Nylon .(đàn lắp dây sắt chất lượng kém cũng ko có bộ phận này)

Tóm lại: mỗi cây đàn guitar sinh ra đều để làm nhiệm vụ của riêng nó, đàn dây kim loại để chơi dây kim loại, đàn dây nylon để chơi dây nylon. Đừng ai dại dột  thử thách những điều không nên (thậm chí không thể) mà uổng phí cây đàn của mình.